قرارداد SHA

در آغاز یک کسب و کار نوپا توجه به امور حقوقی و قانونی شرکت بسیار مهم و حائز اهمیت بوده و قرارداد SHA یکی از موارد مهم برای شروع فعالیت است.
این قرارداد که تفاهم نامه سهامداران نیز نامیده می شود، جهت کنترل و مدیریت و نیز تعیین وظایف و تعهدات سهامداران تنظیم می گردد.
به این صورت چنانچه در آینده کاری شرکت، مشکلات و اختلاف میان سهامداران ایجاد شود، با رجوع به قرارداد مذکور می توان به رفع مشکل کمک نمود.

در ادامه خواهید خواند:

• قرارداد SHA چیست؟

• مفاد قرارداد SHA

• موارد اصلی قرارداد SHA

• جمع بندی

قرارداد SHA چیست؟

قرارداد Share Holders Agreement یا تفاهم نامه سهامداران، قراردادی الزام‌ آور میان سهامداران یک شرکت است که می بایست در ابتدای کار منعقد گردد. قرارداد SHA، حقوق و وظایف و تعهدات و امتیازات افراد را مشخص می نماید. این امر جهت حفاظت از سرمایه گذاری ها و وجود یک رابطه مطمئن میان سهامداران و نیز روند صعودی کسب و کار انجام می‌ شود. در تفاهم نامه سهامداران، تمامی فعالیت هایی که باید انجام شود و یا انجام نشود و نیز اجماع نظرات برای تمامی تصمیمات تعیین خواهد شد.

این قرارداد منجر به جلوگیری از اختلاف میان سهامداران شده و در صورت تغییر در وضعیت هرکدام از سهامداران، خللی به شرکت وارد نخواهد آمد. اما باید توجه داشت که از نمونه قرارداد SHA آماده در سایت ها و … ترجیحاً آن استفاده نشود. زیرا تفاهم ‌نامه می بایست متناسب با نیازها و فعالیت کسب و کار شما و نیز شرایط شما تنظیم گردد.

انعقاد قرارداد SHA در موارد زیر ضروری است:

• آغاز کسب و کار و استارتاپ با بیش از یک سهامدار و شفاف سازی در رابطه با نحوه مدیریت کسب و کار

• تنظیم قواعد برای چگونگی حل و فصل اختلافات بنیانگذاران

• حمایت از منافع و سهام خود در یک شرکت

مفاد قرارداد SHA

در هنگام شروع یک کسب و کار نو و زمان نوشتن و تنظیم قرارداد SHA، توجه به نکات زیر و درج آنها در قرارداد ضروری است:

• تعیین افراد سهام دار

• تعیین افراد هیئت مدیره

• اقدامات حقوقی لازم در صورت ورشکستگی یا فوت هر کدام از سهامداران

• اقدامات حقوقی لازم در صورت استعفا، بازنشستگی و یا اخراج یکی از سهامداران

• تعیین ارزش سهام هر یک از سهامداران شامل: سهام عادی، ممتاز و یا مشارکت در سهام

• تعیین افراد جهت خرید سهام از سهامداران خارج شده و میزان آنها

به دلیل اهمیت قرارداد SHA بهتر است برای تنظیم آن، متناسب با شرایط کسب و کار خود با یک وکیل حقوقی مشورت نمایید.

موارد اصلی قرارداد SHA

• تعریف اهداف و ماهیت شرکت

برای آگاهی از نحوه فعالیت و اهداف شرکت و نیز عدم ایجاد اختلاف میان سهامداران و ارائه مدیریت و کنترل امور شرکت، تقسیم سود، توزیع دارایی‌ها و سهام شرکت و … باید قرارداد مذکور منعقد گردد.

• مشخصات سهامداران

ارائه لیستی از مشخصات کامل سهامداران و درصد تقریبی مالکیت هر کدام از آن ها در قرارداد ضروری است.
این بخش، میزان سهام شرکت را مشخص کرده و هر سهامداری که در آینده سهام اضافی از منابع شرکت به دست آورد، باید در آن قید شود.

• انتصاب مدیران و ساز و کار کنترل عملیات شرکت

باید توجه داشت که هر سهامدار متناسب با مقدار سهام خود، حق رای خواهد داشت. طبق حق رای افراد، جلسات سهامداران، هیئت مدیره، وظایف و مسئولیت های هیئت مدیره و ریاست هیئت مدیره تعیین می ‌شود.

• توزیع، فروش و انتقال سهام

یکی از نکات مهم آن است که درصد مشارکت هر سهامدار در سود خالص شرکت برابر با میزان سهام هر کدام از آنها است.
به طور کلی سود خالص و ضرر خالص شرکت در هر سال مالی طبق اصول حسابداری و بر مبنای آن تعیین می شود. هم چنین انتقال سهام در مواردی مانند فوت یکی از سهامداران و یا دلایل دیگر قابل انجام است.

• محرمانگی اطلاعات

مواردی که جزو اسرار شرکت حساب می ‌شود طبیعتا نباید به دست رقبا، شرکت های دیگر و حتی افراد عادی بیافتد!
قرارداد SHA باعث تعهد هر سهامدار جهت عدم فاش اسرار تجاری شرکت می گردد. بدین معنا که تمامی سهامداران متعهد می شوند که اسرار شرکت را فاش نکنند.

• حق مالکیت فکری

به موجب این قرارداد، حق مالکیت فکری تنها برای شرکت بوده و هیچ کدام از اعضا نمی توانند از آن استفاده نمایند. مگر در مواردی که طی قرارداد به صورت کتبی توافق شده باشد.

• چگونگی حل و فصل اختلافات

از مواردی که باید در قرارداد تنظیم شود، چگونگی رفع اختلافات احتمالی میان سهامداران است. در این رابطه باید به موارد زیر توجه نمود:

• تعریف اختلاف

• نحوه حل و فصل اختلاف

• مکان حل اختلاف

• ارائه درخواست دادگاه

• هزینه احتمالی حل و فصل اختلافات

• انحلال شرکت

مراحل انحلال شرکت و تقسیم دارایی های آن باید در قرارداد مشخص شود. همچنین باید توجه داشت که انحلال شرکت تنها در صورت توافق تمامی سهامداران قابل انجام خواهد بود.
بر اساس صحبت‌ های فوق، یکی از الزامات مهم در هنگام شروع کسب و کار تازه و یا استارتاپ، عقد قرارداد با سهامداران شرکت می باشد. بدین ترتیب علاوه بر تعیین سهام هر یک از افراد و نیز تعیین مسئولیت های سهامداران، از بروز اختلافات آتی میان آنها نیز جلوگیری خواهد شد.

جمع بندی

هر کسب و کار نوپایی برای آن که در مسیر درست فعالیت خود قرار بگیرد، باید از ابتدا بر پایه قوانین و تعهدات استوار باشد. به همین علت، تنظیم قرارداد تفاهم‌ نامه سهامداران در هنگام شروع فعالیت، ضمن تعیین اهداف و ماهیت شرکت و میزان سهام هریک از افراد، منجر به جلوگیری از اختلافات آینده میان سهامداران می گردد.

همین مسئله نقش بسزایی در رشد صعودی شرکت نیز خواهد داشت. باید توجه داشت که مفاد قرارداد SHA متناسب با نیازهای شرکت و فعالیت آن تعیین گردد.به دلیل اهمیت قرارداد مذکور و پیچیدگی های آن، برای تنظیم قرارداد SHA متناسب با شرایط شما و فعالیت و نیاز های شرکتتان، بهتر است با وکلای تخصصی در این زمینه مشورت نمایید.

الهام زارعی وکیل پایه یک دادگستری